Ημέρα 4η: Βαρανάσι, η Αρχαία Πόλη

Το βράδυ στο τρένο κυλάει ομαλά, με τα παιδιά να κοιμούνται του καλού καιρού, τη Λίνα να έχει στο μυαλό της το Βασίλη, και τον Κωστή να έχει στο νου τη Νάγια, αλλά και την Εθνική Ελλάδος... Το τρένο πλησιάζει στο Βαρανάσι και πιάνουμε κουβέντα με τον καθηγητή  Πανεπιστημίου της Γεωπονικής που συνταξιδεύει μαζί μας. Στις 07:40 το τρένο σταματάει στον τελευταίο σταθμό του, το Βαρανάσι. Το Βαρανάσι, είναι ο ιερός τόπος των ινδουιστών, ό,τι η Μέκκα για τους μωαμεθανούς και τα Ιεροσόλυμα για τους χριστιανούς. Πρόκειται πιθανά για την παλαιότερη πόλη του κόσμου, μιας και κατοικείται αδιάλειπτα τα τελευταία 3.000 χρόνια. Στη Μπενάρες, όπως είναι το άλλο όνομα της πόλης, καταφθάνουν κάθε χρόνο, τουλάχιστον 1 εκατομμύριο πιστοί. Κάποιοι από αυτούς, θέλουν απλά να εξαγνιστούν από τις αμαρτίες τους βουτώντας στα ιερά για αυτούς νερά του Γάγγη. Ενώ άλλοι, καταφθάνουν μετά από ταξίδι ημερών, εβδομάδων ή και μηνών, για να αφήσουν εδώ την τελευταία τους πνοή. Σύμφωνα με τις Βέδες, τα ιερά κείμενα του Ινδουισμού, όποιος πεθαίνει και αποτεφρώνεται στο Βαρανάσι, κερδίζει την πολυπόθητη λύτρωση. Η ψυχή του απελευθερώνεται από τον αέναο κύκλο των μετενσαρκώσεων και οι αμαρτίες αυτής ή της προηγούμενης ζωής, παύουν πλέον να τον βαραίνουν.

Βγαίνουμε από το τρένο, παίρνουμε ένα προπληρωμένο ταξί και σταματάμε μέχρι εκεί που πάει ο δρόμος. Στα δαιδαλώδη στενά σοκάκια πρέπει να περπατήσουμε μόνοι μας. Ευτυχώς ο Κωστής έχει τοποθετήσει το ξενοδοχείο στο GPS και περπατάμε με σχετική ασφάλεια. Δεν είναι τόσο βρώμικα όσο μας είχαν περιγράψει πιο πριν, παρόλα αυτά πρέπει να κάνεις μεγάλη προσπάθεια να μην πατήσεις περιττώματα αγελάδων, με μέγεθος πίτσας XL. Ένας καλοθελητής ντόπιος μας γίνεται στενός κορσές (βοηθώντας μας παρόλα αυτά), και φτάνοντας μας μέχρι το ξενοδοχείο. Παίρνει τις 10 ρουπίες του. Το ξενοδοχείο είναι μπροστά στο Γάγγη ποταμό. Παρόλο που είναι 8:30 το πρωί μας δίνουν το δωμάτιο αμέσως, κάτι που πολύ μας χαροποιεί! Τακτοποιούμαστε στα γρήγορα και κατεβαίνουμε στο εστιατόριο για πρωϊνό-μεσημεριανό. Τρώμε Ινδικό πρωϊνό, αλλά και Ινδικές μακαρονάδες. Κατεβαίνουμε στο Ghat που είναι μπροστά στο ξενοδοχείο μας. Τα Ghats είναι σκαλοπάτια που βοηθούν τους πιστούς να έχουν πρόσβαση στον Γάγγη ποταμό, ενώ στο Βαρανάσι είναι γύρω στα 85, το ένα δίπλα στο άλλο. Έχει εξαιρετική ζέστη!

Περπατάμε δίπλα στο ποτάμι. Φτάνουμε στο Dashashwamedh Ghat, το πιο ζωντανό και πολύχρωμο Ghat, ένα καταπληκτικό μέρος για να αφεθεί κανείς στη μαγεία του και απλά να παρακολουθεί τον κόσμο που κινείται σ’ αυτό. Κάθε βράδυ στις 19:00 γίνεται μία μοναδική τελετή aarti, με προσευχές, χορούς και φωτιές. Τη Λίνα την σταματάει ένας από τους πολλούς "ιερείς" που με αντάλλαγμα μερικές ρουπίες, σε διαβάζει, σε χρωματίζει και κάνει ότι καλύτερο μπορεί για να βοηθήσει το κάρμα σου. Η Λίνα κάθεται και το φχαριστιέται! Ο Κωστής φωτογραφίζει, ενώ τα παιδιά κοιτούν με μεγάλη δυσπιστία. Οι 50 ρουπίες που του δίνουμε δεν τον ικανοποιούν, όμως δεν καθόμαστε και να το συζητήσουμε...  Στο Γάγγη βλέπουμε πλήθος πιστών που πλένονται, κάνουν μπάνιο και βουτιές, πίνουν νερό ή βουρτσίζουν τα δόντια τους. Οι Ινδουιστές θεωρούν πως το πλύσιμο στα νερά του εξαγνίζει τον άνθρωπο από τις αμαρτίες, ενώ πολλοί από αυτούς φυλάσσουν νερό από τον Γάγγη στα σπίτια τους ως φυλαχτό. Ο Γάγγης θεωρείται ένας από τους πιο μολυσμένους ποταμούς του κόσμου. Στο Βαρανάσι υπολογίζεται πως τα νερά περιέχουν 60.000 κολοβακτηρίδια ανά 100 ml!

Δεν αντέχουμε άλλο τη ζέστη και τον ήλιο και μπαίνουμε μέσα στα στενά σοκάκια. Ψάχνουμε να βρούμε τον Ναό Vishwanath έναν από τους σημαντικότερους ναούς των Ινδουϊστών. Η ουρά είναι πολύ μεγάλη, έτσι αποφασίζουμε να πάμε μέχρι το γνωστό Brown Bread Bakery, πολύ γνωστό καφέ από τους ταξιδιωτικούς οδηγούς, για να πιούμε ένα αναψυκτικό. Ένα άλλο καφέ με την ίδια επωνυμία, που βρίσκεται λίγο πριν το αληθινό, μας μπερδεύει προσωρινά, αλλά σε λίγο βρισκόμαστε στην ταράτσα του καφέ που επιθυμούμε. Δροσιζόμαστε, παίρνουμε δυνάμεις και ψάχνουμε να βρούμε τον επόμενο στόχο μας. Το μαγαζί Blue Lassi, που φτιάχνει το καλύτερο Lassi της πόλης. Το Lassi είναι πολύ δημοφιλές εδώ, και είναι γιαούρτι με ζάχαρη και ίσως φρούτα. Το μαγαζί το βρίσκουμε σχετικά εύκολα. Είναι πολύ μικρό, με 3-4 πάγκους εσωτερικά για να κάθεται ο κόσμος και ίσως δεν είναι τόσο καθαρό όσο περιμέναμε. Παρόλα αυτά το διακινδυνεύουμε και καθόμαστε. Παίρνουμε την κλασσική απλή έκδοση του Lassi. Ο μάστορας το παρασκευάζει εκείνη τη στιγμή, χτυπώντας μέσα σε ένα γουδί το γιαούρτι με τη ζάχαρη. Δοκιμάζουμε. Θεσπέσιο! Μαγικό! Αποκάλυψη! Τα παιδιά που διστάζουν τρώνε και αυτά και ενθουσιάζονται. Στο τέλος γλύφουμε τα πήλινα μπωλάκια που μας το σερβίρανε. Όλη την ώρα περνάνε από μπροστά μας άνθρωποι που, φωνάζοντας και με γοργό βήμα, μεταφέρουν στους ώμους τους, τους νεκρούς συγγενείς τους, τυλιγμένους με πορτοκαλί σάβανα.  Βρισκόμαστε δίπλα από το κεντρικότερο Ghat αποτέφρωσης νεκρών, Manikarnika. Αποφασίζουμε να πάμε.

Το Ghat Manikarnika είναι το μέρος που θέλει κάθε Ινδουιστής να καεί, αφού πεθάνει. Οι Ινδουιστές πιστεύουν ότι με αυτόν τον τρόπο απελευθερώνεται η ψυχή τους από τον κύκλο των συνεχόμενων μετενσαρκώσεων και φτάνουν στη νιρβάνα. Αυτός είναι και ο λόγος που οι πενθούντες συγγενείς που βρίσκονται στο χώρο δεν είναι συγκλονισμένοι από θλίψη αλλά κουβεντιάζουν, συχνά γελάνε ή παίζουν ακόμη και χαρτιά. Κάθε μέρα 200-300 αποτεφρώνονται εδώ, 365 μέρες το χρόνο. Η φωτιά που ανάβει τα ξύλα, κατά μερικούς, δεν έχει σβήσει τα τελευταία 3000 χρόνια! Κατά την διαδικασία οι άνδρες συγγενείς αγοράζουν γύρω στα 300 κιλά ξύλα και μεταφέρουν το νεκρό, ο οποίος είναι ντυμένος με ένα πορτοκαλί σάβανο, μέχρι τον Γάγγη ποταμό. Εκεί τον βαφτίζουν για μερικά δευτερόλεπτα και τον αφήνουν, γύρω στις 2 ώρες, να στεγνώσει στα σκαλοπάτια του Ghat. Στην συνέχεια μεταφέρεται στο σημείο καύσης (υπάρχουν 4 διαφορετικοί τόποι, ένας για κάθε κάστα). Οι μοναδικοί που επιτρέπεται να αγγίξουν το νεκρό είναι οι doms, οι οποίοι αναλαμβάνουν να βγάλουν το πορτοκαλί σάβανο και να τοποθετήσουν το σώμα, τυλιγμένο μόνο με ένα λευκό σεντόνι, πάνω στα ξύλα. Σκεπάζουν το νεκρό με τα υπόλοιπα ξύλα και ρίχνουν πάνω του καθαρό βούτυρο (γκυ), πριονίδι από κοκκινόξυλο και άλλες αρωματικές σκόνες.Τέλος βάζουν φωτιά και το σώμα μέσα σε 3 ώρες αποτεφρώνεται. Οι στάχτες και οτιδήποτε δεν κάηκε πετάγεται μέσα στο Γάγγη ποταμό.
Για να αποφύγουν τη μόλυνση του ποταμού οι αρχές έχουν απελευθερώσει χιλιάδες χελώνες, οι οποίες αναλαμβάνουν να καθαρίσουν το ποτάμι από τις ανθρώπινες ακαθαρσίες, ενώ έχουν εκπαιδευτεί να μην πειράζουν τους λουόμενους.

Φτάνουμε εκεί, όπου αμέσως οι ντόπιοι μας ενημερώνουν ότι δεν μπορούμε να πλησιάσουμε στο σημείο καύσης, ούτε να βγάλουμε οποιαδήποτε φωτογραφία. Βγάζουμε κανά δυο στα κρυφά! Μας καθοδηγούν στο κεντρικό μεγάλο κτίριο, ακριβώς πάνω από το σημείο καύσης, όπου εκεί μας περιμένει ένας ντόπιος για να μας ενημερώσει για το τι γίνεται εδώ και να μας ζητήσει στο τέλος ένα μεγάλο χρηματικό ποσό. Γνωρίζουμε την διαδικασία και ακούμε αυτά που έχει να μας πει ο άνθρωπος. Ο ίδιος, όπως μας ενημερώνει είναι ο διαχειριστής όλων των παλιών κτιρίων γύρω από το χώρο, κτίρια που χρησιμοποιούνται ως προσωρινές κατοικίες ετοιμοθάνατων, που φτάσαν στο Βαρανάσι από κάπου μακρυά, περιμένοντας τον θάνατο τους. Η ενοικίαση για μία εβδομάδα για μία οικογένεια στοιχίζει 100-150 ρουπίες. Αυτά που ακούμε από τον άνθρωπο αυτό είναι αυτά που ήδη γνωρίζουμε, παρόλα αυτά η θέα από εδώ ψηλά είναι εξαιρετική! Τα παιδιά, παρόλο που είχαμε στο μυαλό αυτή τη στιγμή εδώ και καιρό, συμπεριφέρονται πολύ φυσιολογικά. Βλέπουν με μεγάλο ενδιαφέρον τη διαδικασία και ρωτούν συνεχώς πράγματα. Ένα πράγμα που μας κάνει εντύπωση είναι ότι ο χώρος δεν μυρίζει άσχημα. Οι αρωματικές σκόνες που ρίχνουν επάνω στους νεκρούς κάνουν σπουδαία δουλειά! Επίσης αυτό που μας κάνει μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι δεν υπάρχει στα πρόσωπα των συγγενών η παραμικρή ένδειξη λύπης. Ο θάνατος γιαυτούς δεν έχει την σπουδαιότητα που έχει σε εμάς, ενώ η καύση του ανθρώπου τους εδώ τους προσδίδει χαρά, λόγω της σπουδαιότητας του χώρου αυτού. Φεύγουμε δίνοντας 50 ρουπίες, κάτι που κάνει τον ξεναγό μας να αντιδράσει. Εμείς δεν δίνουμε καμία σημασία.

Γυρίζουμε στο δωμάτιο μας. Είναι ώρα ξεκούρασης και ηρεμίας. Το απόγευμα τηλεφωνούμε στον Ραβί, τον βαρκάρη-ξεναγό που μας σύστησαν η Κορνηλία και η Αθανασία από την Ελλάδα. Δίνουμε ραντεβού μπροστά από ένα αυτοσχέδιο γήπεδο κρίκετ, στο Ghat δίπλα από το ξενοδοχείο μας. Το συναντούμε. Ο Ραβί είναι ένα παλικάρι 20 χρονών, που προέρχεται από μία πολύ φτωχή οικογένεια και κάνει το βαρκάρη, τον ξεναγό αλλά και τον συντηρητή βαρκών. Του δίνουμε τους χαιρετισμούς των κοριτσιών από την Ελλάδα και αυτός χαίρεται πραγματικά. Μας ενημερώνει ότι από εδώ και πέρα είμαστε φιλοξενούμενοι του. Θα μας πάει με τη βάρκα, χωρίς χρήματα! Κάτι τέτοιο δεν είναι φυσικά αποδεκτό από εμάς, όμως σκοπεύουμε να κάνουμε την κίνηση μας στο τέλος. Κάνουμε μία βόλτα με τα πόδια στα Ghat, μέχρι να ελευθερωθεί η βάρκα και στο Dashashwamedh Ghat μας συστήνει στους νεαρούς ιερείς, οι οποίοι θα τελέσουν το βράδυ την aarti. Είναι νεαροί, όχι πάνω από 25 χρονών, που χωρίς τις στολές και τα φώτα φαίνονται σαν μία ομάδα παιδικών φίλων, που αστειεύονται συνεχώς μεταξύ τους.

Η βάρκα είναι έτοιμη. Επιβιβαζόμαστε και κατευθυνόμαστε προς το Ghat Manikarnika, για να φωτογραφίσουμε από απόσταση το χώρο καύσης των νεκρών. Το κάνουμε και στη συνέχεια πλησιάζουμε πιο κοντά, μέσα από το ποτάμι, το χώρο. Ο Ραβί μας ενημερώνει ότι είμαστε ασφαλείς μαζί του. Οι εικόνες που βλέπουμε, πραγματικά δεν μπορούν να περιγραφούν. Μας μαγνητίζει και πάλι το όλο θέμα. Συνεχίζουμε με τη βάρκα λίγο πιο κάτω, όπου ένα αγοράκι από την ακτή φωνάζει προς τη Νάγια. Μάλλον έχουμε τα τυχερά μας! Λίγο πιο κάτω βλέπουμε έναν ναό μισοβυθισμένο μέσα στο ποτάμι. Φωτογραφίζουμε. Είναι πολύς ο κόσμος που πλένεται στο ποτάμι ή κάθεται απ' έξω και παρακολουθεί. Έρχεται η ώρα να επιστρέψουμε προς τα πίσω, το χώρο όπου ξεκινήσαμε, όπου και μέσα από τη βάρκα θα παρακολουθήσουμε την τελετή aarti που θα τελεστεί σε λίγη ώρα. Φτάνουμε και αριστοτεχνικά ο Ραβί κατευθύνει τη βάρκα ακριβώς μπροστά στα τεκταινόμενα, προσπερνώντας όλες τις άλλες βάρκες που έχουν ήδη πάρει θέση. Η τελετή ξεκινάει στις 19:00 και για πάνω από 1 ώρα παρακολουθούμε ένα θέαμα που μας κάνει μεγάλη εντύπωση. Φωτογραφίζουμε, τραβάμε βίντεο και παρακολουθούμε τον κόσμο που παρακολουθεί και συμμετέχει στην τελετή. Η τελετή τελειώνει, βγαίνουμε έξω στην ακτή, χαιρετούμε προσωρινά το Ραβί και δίνουμε ραντεβού για τις 5:30 το πρωί για να κάνουμε την καθιερωμένη βαρκάδα με την ανατολή του ηλίου. Το βράδι τρώμε, στην ταράτσα ενός ξενοδοχείου, φαγητό για χορτοφάγους, με το βραδινό αεράκι να μας δροσίζει. Ηρεμούμε και γυρίζουμε στο δωμάτιο μας για ύπνο. Το πρωί έχει ξύπνημα στις 4:45!